Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μάνος Ζαχαρίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάνος Ζαχαρίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Μάνος Ζαχαρίας (Ελληνικά)
Όνομα γεννήσεωςΕμάνουελ Σπύρος
ΓέννησηΕμάνουελ Σπύρος
9 Ιουλίου 1922 (1922-07-09) (102 ετών)
Θησείο, Αθήνα, Αττική, Ελλάδα
ΨευδώνυμοΜάνος Ζαχαρίας
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Σοβιετική Ένωση
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΕκπαίδευσηΕΚΠΑ
Σπουδέςχημεία
θέατρο
κινηματογράφος
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου
κινηματογραφιστής
Πολιτική τοποθέτηση
ΟργάνωσηΕ.Π.Ο.Ν.
Οικογένεια
ΣύζυγοςΌλγα (Λιόλια)
Τέκνα
  • Λένα
  • Μάσα
ΣυγγενείςΜαριέλλα Φασούλα (εγγονή)
Εν ενεργεία1948–1977

Ο Μάνος Ζαχαρίας (Θησείο, 9 Ιουλίου 1922) είναι Έλληνας σκηνοθέτης και κινηματογραφιστής.[1]

Ο Μάνος Ζαχαρίας γεννήθηκε στις 9 Ιουλίου 1922 στην Αθήνα, στη περιοχή του Θησείου. Ο πατέρας του ήταν χημικός και η μητέρα του δασκάλα. Φοίτησε στο ΕΚΠΑ στο τμήμα της χημείας, με σκοπό να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση στην οινολογία. Ταυτόχρονα όμως σπούδασε θέατρο στη σχολή Ρώτα – Σαραντίδη, ακολουθώντας την κλίση του. Στη διάρκεια της κατοχής 1941-1944 ήταν μέλος της ΕΠΟΝ. Κατά τα Δεκεμβριανά του 1944 ανέλαβε επικεφαλής του σπουδαστικού λόχου "Λόρδος Μπάιρον" και συμμετείχε στην τελευταία μάχη στα Εξάρχεια πριν την υποχώρηση. Το 1945 χάρη στην περίφημη υποτροφία Μερλιέ του Γαλλικού Ινστιτούτου που έστειλε στο Παρίσι νέους Έλληνες καλλιτέχνες και διανοούμενους, επιβιβάστηκε στο θρυλικό Ματαρόα και βρέθηκε στη Γαλλία για να σπουδάσει θέατρο. Αποφασισμένος να γίνει κινηματογραφιστής γράφτηκε στην IDHEC (Institut des Hautes Etudes Cinematographiques) και παράλληλα παρακολούθησε Ιστορία της Τέχνης στη Σορβόννη. Το 1947 πάρθηκε η απόφαση από το ΚΚΕ να συγκεντρωθεί κεντρικά ο κινηματογραφικός και φωτογραφικός εξοπλισμός και να διατεθεί ανάλογα για την κάλυψη των πολιτικο-στρατιωτικών αναγκών της εποχής. Την άνοιξη του 1948, φορτωμένος με 2 κουρδιστές κινηματογραφικές μηχανές λήψης, μια 35 mm και μια 16άρα "Παγιάρ", καθώς και κουτιά με φιλμ, πέρασε τα γιoυγκoσλαβικά σύνορα και μπήκε παράνομα στην Ελλάδα. Έτσι ακριβώς, το 1948, ιδρύθηκε το φωτο-κινηματογραφικό συνεργείο και εντάχθηκε στη δύναμη του Τμήματος Διαφώτισης του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ. Η συνάντησή τους έγινε στο χωριό Πευκόφυτο του ανατολικού Γράμου. Η ομάδα είχε χρεωθεί την κινηματογράφηση "Επικαίρων" και τη λήψη φωτογραφιών από τη ζωή και τη δράση του ΔΣΕ. Τα φιλμ μεταφέρονταν στο εξωτερικό για την τεχνική επεξεργασία με σκοπό τη διανομή τους.[2][3][4]

Μετά το Γράμο, τον Οκτώβριο του 1949, ο Μάνος Ζαχαρίας βρίσκεται πολιτικός πρόσφυγας στην Τασκένδη όπου σπουδάζει στο Κρατικό Ινστιτούτο Θεάτρου. Το όνειρό του όμως παραμένει, ο κινηματογράφος. Παίρνει μέρος σε έναν πανσοβιετικό διαγωνισμό για σπουδές κινηματογράφου, προκρίνεται -ως ο μοναδικός μη σοβιετικός πολίτης- και καταλήγει στη Μόσχα και τη Μέκκα του σοβιετικού σινεμά, τη "Μοσφίλμ". Καθηγητές του ήταν ορισμένοι από τους κορυφαίους του σοβιετικού κινηματογράφου, όπως ο Μιχαήλ Ρομ, ο Αλεξάντερ Ντοβζένκο και ο Σεργκέι Γιουτκέβιτς. Μετά την ολοκλήρωση της σχολής, μένει στα στούντιο της "Μοσφίλμ" και γυρίζει 10 ταινίες. Παράλληλα με την πορεία του μέσα στα κινηματογραφικά πλατό, ξεχώρισε και για τις διοικητικές του ικανότητες, που αναδεικνύονταν μέσα από υπεύθυνες και δημιουργικές θέσεις. Ξεκίνησε αρχικά ως βοηθός του Μιχαήλ Ρομ και μετά το θάνατο του δασκάλου του, τον διαδέχετηκε στην καλλιτεχνική διεύθυνση του Tρίτου στούντιο της Μοσφίλμ. Το 1979 επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1982, ύστερα από πρόταση της Μελίνας Μερκούρη, αναλαμβάνει να αναμορφώσει το πλαίσιο λειτουργίας του ελληνικού κινηματογράφου. Συμβουλεύει, νομοθετεί, αλλάζει το κινηματογραφικό τοπίο, γίνεται ο πατέρας του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου. Από το 1982 και για τα επόμενα εφτά χρόνια διατελεί Σύμβουλος Κινηματογραφίας του υπουργείου Πολιτισμού και από το 1987 πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Μετά την παραίτησή του ασχολείται με κινηματογραφικές παραγωγές ("Μπαλάντα για ένα δαίμονα" του Νίκου Κούνδουρου, "Τέρα Ινκόγνιτα" του Γιάννη Τυπάλδου). To 1994 αναλαμβάνει επικεφαλής του γραφείου παρακολούθησης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της ΕΡΤ Α.Ε., ενώ τα επόμενα χρόνια, σύμβουλος του Προέδρου της ΕΡΤ σε θέματα κινηματογραφίας.[5][6][7][8][9]

Με τη σύζυγό του, Όλγα (Λιόλια), έχουν αποκτήσει 2 κόρες, τη Λένα και τη Μάσα και έχουν και 4 εγγόνια, μία εξ αυτών, η επαγγελματίας μπασκετμπολίστρια, με διεθνή καριέρα, Μαριέλλα Φασούλα.[10]

1948 - "Η αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας"

1959 - "Πρωινό δρομολόγιο" μικρού μήκους

1960 - "Οι Σφουγγαράδες" σε σενάριο Γιώργου Σεβαστίκογλου βασισμένο σε διήγημα του Νίκου Κάσδαγλη

1962 - "Νυχτερινός επιβάτης"

1963 - "Το σταυροδρόμι ή τέλος κι αρχή"

1966 - "Είμαι φαντάρος μητέρα"

1968 - "Ένας από το εκτελεστικό απόσπασμα"

1970 - "Η πόλη της πρώτης αγάπης" Σπονδυλωτή ταινία 7 ιστοριών από τις οποίες οι 5 γυρίστηκαν από τον Ζαχαρία και οι 2 από τον Γιάσιν.

1972 - "Γωνία Αρμπάτ και Μπουμπουλίνας" με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία του Μάνου Ζαχαρία.

1977 - "Ψευδώνυμο Λούκατς" Αναφορά στον ισπανικό εμφύλιο.

Σε όλο το έργο του Μάνου Ζαχαρία υπάρχει άμεση ή έμμεση αναφορά στην πατρίδα του Ελλάδα παρόλο που όλες γυρίστηκαν στη πρώην Σοβιετική Ένωση. Στους ήρωες του κυριαρχεί η ηθική θέση του ατόμου κοινωνικά και ιστορικά.

Το 2004, το 45ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πρόβαλε την ταινία του Ζαχαριά Ένας από το εκτελεστικό απόσπασμα (1968) στο πλαίσιο του αφιερώματος Ένας σκηνοθέτης παθιασμένος με την Ελλάδα.[11]

Το 2008, το 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έκανε αφιέρωμα στον Μάνο Ζαχαρία με τίτλο Ο ταξιδιώτης της μνήμης, στο πλαίσιο του οποίου προβλήθηκαν οι ταινίες του Ζαχαρία Η αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας (1948), Πρωινό δρομολόγιο (1959), Οι σφουγγαράδες (1960), Νυχτερινός επιβάτης (1962), Τέλος και αρχή (1963), Είμαι φαντάρος, μητέρα (1966), Ένας από το εκτελεστικό απόσπασμα (1968), Η πόλη της πρώτης αγάπης (1970), Γωνία Αρμπάτ και Μπουμπουλίνας (1972), Ψευδώνυμο Λούκατς (1977) καθώς και το ντοκιμαντέρ Η ιστορία των χρόνων μου - Μάνος Ζαχαρίας (2005) του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου. [12]

  1. «Манос Захариас». Кино-Театр.Ру. 31 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  2. «Μάνος Ζαχαρίας - 9 Ιουλίου 1922». www.ert.gr. 9 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  3. «Happy Birthday Mr. President - FLIX». flix.gr. 9 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  4. «Ζαχαρίας Μάνος». www.blod.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  5. «ΜΑΝΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ, σκηνοθέτης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας». ethniki-antistasi-dse.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  6. «Σινεφίλια [Cinephilia.Gr] - Μάνος Ζαχαρίας: Σινεμά και εξορία». www.cinephilia.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  7. «Μάνος Ζαχαρίας, ο ταξιδιώτης της μνήμης - Χανιώτικα Νέα». 8 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  8. «rizospastis.gr - Αφιέρωμα στον Μάνο Ζαχαρία». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. 20 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  9. Πατάκης, Στέφανος (18 Ιουλίου 2024). «Ζαχαρίας, Μάνος». www.patakis.gr. Εκδόσεις Πατάκη. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. 
  10. Κατσουνάκη, Μαρία (8 Ιουλίου 2022). «Ο αιωνόβιος κύριος Μάνος Ζαχαρίας». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (στα greek). Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2024. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  11. Κιτροέφ, Μ. (2004). 45ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού. σελ. 220-221. 
  12. Ράμμου, Ελένη (2008). 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού. σελ. 266-281. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]